Một trong những điểm mới của dự thảo sửa đổi Thông tư 01 hiện đang được lấy ý kiến là do có Covid-19 nên các ngân hàng phải lường trước rủi ro khi cơ cấu lại nợ. Hiệp hội Ngân hàng cho biết, qua trao đổi, các ngân hàng đều thống nhất phương án sắp xếp cơ cấu lại nợ. Tuy nhiên, để tránh “cú sốc” và giúp ngân hàng có thêm thời gian trả nợ, khoản dự phòng có thể được gia hạn thêm 3 đến 5 năm. Nằm trong kế hoạch đang được nghiên cứu, ngân hàng sẽ phải trích lập dự phòng trong ba năm sau năm 2021, 30% trong năm đầu tiên, 60% trong năm thứ hai và 100% vào năm cuối. Các quan điểm mới trong Thông tư sửa đổi 01 được kỳ vọng sẽ tạo ra sự khác biệt trong lợi nhuận ngân hàng trong mùa Covid-19.
Theo số liệu của Công ty Chứng khoán Vincent (VDSC), phí dự trữ sẽ không thay đổi từ năm 2021 A cao hơn mức như một phần của dự phòng để cơ cấu lại nợ.
VDSC ước tính các ngân hàng tích cực trích lập dự phòng sẽ ít gặp áp lực về lợi nhuận hơn trong vài năm tới. Đối với những ngân hàng có chi phí tín dụng thấp, tỷ lệ nợ xấu, nợ phải cơ cấu lại nhiều, chi phí trích lập dự phòng sẽ tăng mạnh và “ăn mòn” lợi nhuận. Theo số liệu cập nhật của Công ty Chứng khoán Viễn thông Việt Nam (VCBS) vào cuối quý III / 2020, ba ngân hàng có số dư nợ cơ cấu do Covid-19 đứng đầu hệ thống là VPBank (10,5%). ), TPBank (7,4%), Ngân hàng Xuất nhập khẩu (6%). Hầu hết các ngân hàng còn lại đều có tỷ lệ tái cơ cấu từ 2-4% như HDBank, ACB, MB, Techcombank … – Tại VPBank – do có Covid-9 nên ngân hàng đã cơ cấu lại tỷ lệ nợ gần như trong Hệ thống Theo số liệu từ Công ty Chứng khoán SSI, hơn 50% các khoản cho vay tái cơ cấu đến từ các công ty lớn và khoảng 35% đến từ khách hàng cá nhân. Mặc dù tỷ lệ tái cơ cấu cao, tỷ lệ nợ xấu của ngân hàng đã giảm xuống gần 48% vào cuối quý 3 năm 2020. Theo đánh giá của SSI, vào cuối quý III, áp lực trích lập dự phòng của VPBank sẽ chuyển sang năm 2021 và 2022. Do đó, bắt đầu từ năm 2021, áp lực trích lập dự phòng sẽ là một “gánh nặng”. Nếu nhóm ngân hàng này muốn giảm tác động của chi phí dự phòng cao đối với lợi nhuận trong vài năm tới, họ có thể cần phải tìm ra giải pháp. Các cách để tăng thu nhập. Những người khác có thể giảm chi phí.
Thực hiện các giao dịch tại các ngân hàng thương mại. Ảnh: Giang Huy .
Khác với nhóm, một số khoản vay có hiệu suất thấp và các ngân hàng tái cơ cấu nợ thấp sẽ ít bị ảnh hưởng bởi Thông báo 01 sửa đổi.
Theo cập nhật của VnExpress, đến cuối năm 2020, nhóm ngân hàng quốc doanh đã cơ cấu lại tỷ lệ nợ do Covid-19 chỉ chiếm dưới 1% tổng dư nợ. Tỷ lệ nợ tái cơ cấu của một ngân hàng tư nhân khác cũng rất thấp, thấp hơn VIB (dưới 1%).
Một số ngân hàng thận trọng, thậm chí có xu hướng thận trọng quá mức – tỷ lệ nợ xấu rất thấp và tỷ lệ nợ cơ cấu lại cũng là một trong những quốc gia có tỷ lệ dự phòng nợ xấu thấp nhất, nhưng tỷ lệ dự phòng nợ xấu tăng mạnh.
Tại Ngân hàng Viễn thông Việt Nam, tỷ lệ nợ xấu tính đến cuối năm 2020 đạt mức cao kỷ lục. Lãi suất hệ thống là 380%, và lãi suất nợ xấu và nợ cơ cấu chỉ là 0,6%. Với quy định này, giám đốc điều hành ngân hàng nói với VnExpress rằng ngay cả khi tất cả các khoản nợ được sắp xếp lại khi Covid-19 trở thành nợ xấu thì vẫn có đủ nguồn lực để xoay sở. Ở Ngân hàng Viễn thông Việt Nam, mức dự trữ cao có thể được coi là “của để dành” cho lợi nhuận trong tương lai.
Ngoài ra, Techcombank và MB cũng là ngân hàng của các công ty chứng khoán. Trước khi cơ cấu lại nợ, việc đánh giá này là thận trọng và chủ động. Đặc biệt tại Techcombank, tỷ lệ nợ xấu cuối quý 3 ở mức thấp là 0,6% và tỷ lệ nợ xấu tăng lên 148%. Đối với MB, tỷ lệ nợ xấu tăng mạnh từ 116% vào cuối quý 3 lên 160%, trở thành ngân hàng có tỷ lệ nợ xấu cao thứ hai, chỉ sau Ngân hàng Viễn thông Việt Nam. Thông tư 01 sửa đổi không phải là vấn đề khó khăn đối với một số ngân hàng, nhưng tác động lớn nhất đến các ngân hàng có tỷ lệ nợ cơ cấu cao, nhưng tỷ lệ trích lập dự phòng tăng không đáng kể.
Quỳnh Trang